© Sven Bartsch

Wiatrak w Luppie

Fakty w skrócie

Wiatrak kozłowy, zbudowany w latach 1838-1841, od 1991 roku jest zabytkiem techniki.

Insiderzy będą zachwyceni tym zabytkowym wiatrakiem. Młyn, który od 1991 roku jest zabytkiem techniki, stoi przy Radegaster Weg 7, kilkaset metrów za tablicą wyjazdową z miejscowości. Wiatrak nosi nazwę „kozłowego”, lub „koźlaka”, ponieważ jego fundament opiera się na tzw. koźle. Z kozła wyrasta masywny, pionowy słup zwany sztembrem, który łączy się z belką mielącą, czyli elementem nośnym górnej części młyna. Młyn obracał się na belce mielącej do czasu renowacji, którą przeprowadzono przed i po upadku komunizmu.

Od 1973 do 1987 roku właścicielem młyna był Herbert Weber. Dziś oprowadza on po swoim dawnym, zabytkowym wiatraku. Według Webera młyn powstał w latach 1838-1841. Okres budowy przypadł głównie na półrocze letnie, bo zimy były wtedy mroźniejsze. Młyn i teren młyna położone są na niewielkim wzniesieniu i zajmują 600 m². Budowniczy, młynarz i rolnik o nazwisku Ebert, sprzedał młyn Robertowi Willigowi w 1895 roku. Był to dziadek pani Weber, z domu Willig. Alfred Willig, jego syn oraz ojciec Elfriede, przejął młyn w 1925 roku. W 1927 roku wiatrak uzyskał napęd elektryczny. W tym samym roku poprowadzono napowietrzną linię elektryczną z Luppy do Radegast. Doprowadzenie energii elektrycznej do młyna miało sens. Do tej pory jedynym źródłem napędu był wiatr.

Gdy wiatr wiał słabo, młynarz musiał pracować do nocy. Jednak do napędzania śmigieł młyna nadal częściowo wykorzystywano wiatr, bo pozwalało to oszczędzać prąd. Silnik elektryczny miał 10 KM. Wraz z elektryfikacją zakupiono mlewnik walcowy i przesiewacz. Od teraz można było produkować mąkę żytnią; wcześniej, z samą siłą wiatru, wytwarzano tylko śrutę. Podczas dziesięciogodzinnego dnia pracy młynarz produkował dziesięć cetnarów mąki. Te dziesięć cetnarów tłumaczy, dlaczego wiatrak nazywano półtonowym. Z 15 cetnarów ziaren wytwarzano 10 cetnarów mąki. Ta wydajność, wynosząca ok. 70%, do dziś stanowi średnią. Specyfikacja technologiczna przewidywała, że ziarna muszą sześciokrotnie przejść przez mlewnik walcowy i przesiewacz. W trakcie przesiewu mąka ciągle spadała. Ilość ziarna brutto ciągle malała, a ilość mąki rosła. Po każdym przesiewie walce zwężano. Mąki z początku były białe, a pod koniec ciemniejsze. Po zmieleniu mieszano je w maszynie tak, by uzyskać jednolity kolor. W 1951 roku w historii tej pojawił się Herbert Weber. Zajmował się rolnictwem i w razie potrzeby pomagał w młynie. Przychodziło mu to z łatwością, jako wykwalifikowanemu młynarzowi. Kiedy w 1960 roku powstały rolnicze spółdzielnie produkcyjne (LPG), nie wytwarzano już mąki, a jedynie śrutę. Przetwarzano wszystkie rodzaje zbóż. Za produkcję mąki odpowiadały duże zakłady młynarskie. Po 1973 roku spółdzielnie LPG typu I (zbiorowe zarządzanie polami, ale prywatny chów zwierząt) przekształcono w LPG typu III (zbiorowe zarządzanie polami i chowem zwierząt). Nie było więc już ziarna do mielenia, a młyn zakończył działalność. Weberowie sprzedali swój wiatrak gminie Luppa w 1987 roku, po 92 latach rodzinnego posiadania.

Gmina zleciła odrestaurowanie młyna z dotacji i przekształciła go w zabytek techniki, muzeum. Prace te przypadły na okres od lipca 1989 do maja 1991 roku. Dziś wiatrak nie może się już obracać, a jego skrzydła przymocowano ze względów bezpieczeństwa.

Obecnie za utrzymanie młyna odpowiada stowarzyszenie Heimatverein Luppa e. V., które oferuje też wycieczki z przewodnikiem.

Kontakt

Wiatrak w Luppie
Radegaster Weg 7
04779 Wermsdorf
Deutschland

Kontakt:
Phone: +49 034364 / 8113 - 2
E-mail:

    Następne czynności

    It appears that you are using Microsoft Internet Explorer as your web browser to access our site.

    For practical and security reasons, we recommend that you use a current web browser such as Firefox, Chrome, Safari, Opera, or Edge. Internet Explorer does not always display the complete content of our website and does not offer all the necessary functions.